Ուռա՜, դպրոցներում արձակուրդ է, ազատ ենք, հանգիստ, չենք վազում դպրոց, տուն գալուն պես դաս չենք սովորում, չենք հոգնում, չենք լարվում։ Բայց բավական է անցնի մի շաբաթ, ու սկսում ենք երեխաներին նորից ծանրաբեռնել արձակուրդների համար հանձնարարված առաջադրանքներով։ Ըստ իս երեխան պետք է հանգստանա սովորելու պրոցեսից, վազվզի, խաղա բակում, ֆիզիկապես զարգանա, ընթերցի, հաճելի զբաղմունքներով զբաղվի (լող, ասեղնագործություն, նկարչություն, կավագործություն, տարաբնույթ նկարչական տեխնիկաներով նկարչություն, կոլաժների պատրաստում, տարբեր սպորտաձևերում իրեն փորձի), ունենա ուղղակի ԱԶԱՏ ԺԱՄԱՆԱԿ և այդ ժամանակը տնօրինի իր ցանկությամբ։ Արձակուրդներից հետո նոր ուսումնական տարին պետք է սկսել էներգիայով լի, հետաքրքրությամբ, հանգստացած։ Երեխայի մոտ ընթերցանության հանդեպ սեր և հետաքրքրություն ձևավորելու համար ընթերցանությունը պետք է ներկայացնել որպես ազատ ժամանցի կազմակերպման ձև, ոչ թե դպրոցական հանձնարարություն: Սկսնակ ընթերցողի համար դժվար է որևէ հեքիաթ ամբողջությամբ կարդալը։ Նրանց մեծ մասը, երբ կարդալիս հանդիպում է դժվարության, կորցնում է հետաքրքրությունը գրքի նկատմամբ և հրաժարվում ավարտին հասցնել այն։ Երբեմն երեխաները հիասթափվում են ընթերցանությունից հենց ծնողների չափազանց պահանջկոտության պատճառով։
Continue readingCategory Archives: Գրառումներ
«Չոչի մրցույթ 2019»
Հուլիսի 19-ին «Երազ» այգում տեղի ունեցավ Հայաստանում նախադեպը չունեցող փոքրիկ չոչորդների մեծ մրցույթը, որն անսահման ոգևորությամբ կազմակերպել էր «Հայ ծնողների ակումբ»-ը:
Միջոցառմանը մասնակցում էին 9 ամսականից մինչև 1 տարեկան 3 ամսական 40 երեխա: Մրցում էին 5 տարիքային խմբով` յուրաքանչյուրում 8 չոչորդ: Երեխաներին ուղեկցում էին երկու մեծահասակ, որոնցից մեկը երեխայի հետ չոչուղու սկզբում էր, իսկ մյուսը, վերջնագծում կանգնած, պետք է կանչեր ու գրավեր երեխային նրան հետաքրքրող իրերով։ Հաղթող ճանաչվեցին 4 մետրանոց չոչուղին առաջինը հատած մասնակիցները 🙂
Continue readingՉոչի օգտակարության մասին :)
Չոչը շատ կարևոր և շատ զվարճալի փուլ է երեխայի զարգացման գործընթացում: Փոքրիկները դառնում են չոչորդ երբեմն 5 ամսականում, երբեմն էլ 1 տարեկանից հետո, իսկ երբեմն առհասարակ բաց են թողնում այդ փուլը: Չոչի համար միջին տարիք է համարվում 7 ամսականը:
❓Ինչո՞վ է օգտակար չոչը
✅Մարզում է մկանները
Continue readingՄեր մեծերի փորձը, կամ Մեզ ի՞նչ ա եղել որ….
Շատ-շատ եմ լսում նման մտքեր՝ մենք, որ երեք ամսականից խավիծ ու մաննի ենք կերել, կամ ծնված օրվանից կովի կաթ ու սոկեր խմել, մեզ ի՞նչ ա եղել որ, կամ՝ էս հարյուր տարի էր դրանք օգտակար էին, հիմա դարձան վնա՞ս, կամ՝ բա որ վնաս էր, մեր ծնողները ինչի՞ էին մեզ տալիս, թե՞ սովետի բժշկությունը ավելի վատն էր, քան հիմա, ես հիմիկվա բժիշկներին, ինտերնետի ապուշ հոդվածներին չեմ էլ հավատում…
Փորձենք որոշ չափով տալ պատասխաններ, ու հասկանալ, թե առհասարակ ինչպես ու ինչի հիման վրա է զարգանում բժշկությունը:
Փորձենք հերթով պատասխանել բոլոր հարցերին:
Նախ՝ ❓«մեզ ի՞նչ ա եղել որ» : Հավատացեք շատ բան է եղել, իհարկե վերը նշված մթերքները թունավոր չեն, որ մեր օրգանիզմին հասցրած վնասը միանգամից երևար, հակառակ դեպքում դրանք ուղղակի կարգելվեին, ոչ թե ծնողներին խորհուրդ կտրվեր ժամանակից շուտ, կամ հաճախակի չտալ բալիկներին: Հա, մենք ողջ ենք մնացել, շատերը նաև առողջ, բայց…… Իհարկե կարող է ցավոտ հնչի, բայց բժշկության զարգացման մեջ շատ մեծ դերակատարում ունի ստատիստիկան, փորձարկումները, ու բժիշկները ունենալով մեր ու մեր ծնողների հիվանդությունների պատմությունները, իմանալով, թե որ երկրում, որ սննդամթերքն են հաճախակի օգտագործում ու տվյալ երկրում ի՞նչ հիվանդություններ են գերակշռում, հետագայում փորձեր դնելով, գալիս են հետևությունների…. Ու տվյալ մթերքների, ու շատ ու շատ մթերքների վնասակարությունը պարզվել է մեր փորձով: Վստահ եմ, եթե ոչ բոլորը, գոնե մեզանից շատերը ունեն երիտասարդ ծանոթներ, ովքեր ունեն գաստրիտ, մարսողական խնդիրներ, բարձր խոլեստերին և այլն, և այլն…… Սրանց ու էլի շատ հետևանքների առաջացումը մեծ հավանականություն ունի նախորդ սերունդների փորձը անտեսելու, և նույն սխալները կրկնելու դեպքում…. Իսկ հարցին, թե՝ ❓ «բա որ վնաս էր, մեր ծնողները ինչի՞ էին մեզ տալիս», պատասխանեմ՝ բա ի՞նչ տային: Եթե այսօր կարող ենք դդումը, դդմիկը, բրոկոլին կամ ծաղկակաղամբը բլենդել ու տալ անատամ բալիկին, մեր ծնողները դրա հնարավորությունը ուղղակի չունեին, հետևաբար գտնում էին մթերքներ, որոնք հնարավոր կլիներ տալ անատամ երեխային- կաթ 🍪 փշրած պեչենիով ու մեղրով, հյութ, խավիծ, իսկ բժիշկներն էլ չունենալով հետազոտությունների արդյուքներ, ուղղակի չգիտեին տվյալ մթերքների վնասակարության մասին: Բայց էս դարում, ունենալով անսահման հնարավորություններ մեր բալիկներին առողջ սնունդ տալու, իմաստը ո՞րն է բալիկին վնաս տալով կշտացնել:
Ասկարիդոզ, Լյամբլիոզ: Ամենատարածված մակաբույծները երեխաների շրջանում
Ամեն տարի մոտ 0.8 միլիարդ մարդ ամբողջ աշխարհում հիվանդանում է ասկարիդոզով, որոնց գերակշիռ մասը կազմում են երեխաները: Վարակի հիմնական պատճառ են հանդիսանում կեղտոտ ձեռքերը, վատ լվացված սնունդը, ինչպես նաև ասկարիդի ձվերով պատահականորեն վարակված տնային գործածության իրերը: Աղիքներում հայտնված ասկարիդի հարսնյակն անցնում է արյան մեջ, 4-րդ օրը հայտնվելով լյարդում, այնուհետև վարակվելուց 1-2 շաբաթ անց արյան շրջանառության փոքր շրջանով հասնում է ալվեոլներ: Բարդ դեպքերում, եթե թոքեր են հասնում մեծ քանակությամբ ասկարիդներ, հիվանդի մոտ զարգանում է էոզինոֆիլային թոքաբորբ: Ասկարիդի հարսնյակն ալվեոլներում զարգանում է 3 շաբաթվա ընթացքում: Այդ ընթացքում հազի միջոցով անցնելով վերին շնչուղիներ, հայտնվում են բերանի խոռոչում, որտեղից էլ կուլ տալու հետևանքով արդեն բարակ աղիք: Ասկարիդները կարող են տարածվել օրգանիզմում հասնելով տասներկումատնյա աղիք, լյարդ, ենթաստամոքսային գեղձ:
Continue readingՀայրիկի դերը երեխայի դաստիարակության և զարգացման գործընթացներում
Արդեն մի քանի տարի է, ինչ Unicef_ը պաշտոնապես հայտարարություն է ուղղում ամբողջ աշխարհին, որի միտքը հետևյալն է.
«Հայրիկները պարզապես երկրորդ ծնողը և հավելյալ ձեռքեր չեն։ Եվ եթե մենք ցանկանում ենք երեխաների համար ապահովել կյանքում լավագույն սկիզբ, պետք է ամբողջությամբ արժևորենք և օգտագործենք հայրիկների կարողությունները»։
Մեր հասարակությունը դեռևս չի թույլատրում հայրիկներին շատ մոտ կանգնել իրենց բալիկներին. օրինակ, երբ մայրիկը տանն է երեխայի հիմնական խնամքը դրված է մայրիկի ուսերին։ Մայրիկները շատ դեպքերում իրենց ամուսիններին չեն ներգրավում կենցաղային հարցերի կարգավորմանը։ Մինչդեռ հասարակ տակդիր փոխելը, երեխայի հետ զբոսանքի գնալը, լոգանքի հարցում օգնելը և նմանօրինակ կենցաղային խնդիրները միասին կարգավորելը , բացի ամուսինների հարաբերությունների վրա դրական ազդեցություն թողնելուց, բավական կարևոր են նաև հայրիկ- բալիկ հուզական կապի ամրապնդման համար։
Հետազոտությունները ցույց են տվել, որ հայրիկ- բալիկ հուզական կապի առկայությունը ամենավաղ տարիքում նպաստում է երեխայի հետագա կյանքում հայրիկի դերի, խոսքի կարևորության, բարձր դիրք զբաղեցնելու հարցերում, որն իր հերթին դրական ազդեցություն է թողնում հայրիկի ներաշխարհի և ինքնագնահատականի վրա ։
Անհոգ ու երջանիկ մանկություն
Որպեսզի ունենանք երջանիկ երեխաներ, պետք է շատ ժամանակ անցկացնել նրանց հետ, այնպես անել, որ հասուն տարիքում մանկության հիշողությունները պարուրված լինեն ջերմությամբ եւ ժպիտով։
Continue readingԾովափնյա հանգիստ փոքրիկի հետ: Ի՞նչ է անհրաժեշտ վերցնել փոքր տարիքի երեխայի հետ ծովափ մեկնելիս:
Ամռանը մնացել են հաշված օրեր: Փոքր տարիքի երեխաների հետ ծովափ մեկնել պատրաստվող ծնողներին կարծում եմ այս ցուցակը օգտակար կլինի 🚗✈️🚃🏖🏝 🙂
Continue readingԵրկրորդ երեխայի ծնունդ: Ինչպե՞ս խուսափել խանդից:
Շատ ծնողներ կարծում են, որ հնարավոր չի լինի խուսափել խանդից, երբ ծնվի երկրորդ երեխան: Սակայն ծնողների ճիշտ մոտեցումը թույլ կտա բացառել, կամ հնարավորինս մեղմել խանդը: Երկրորդ երեխայի ծնունդով լիովին փոխվում է ավագ երեխայի կյանքը, և ծնողների պարտքն է անել ամեն ինչ, որ այդ փոփոխությունը երեխայի համար հնարավորինս քիչ սթրեսային լինի:
❓Ի՞նչ սխալներ են ամենից հաճախ թույլ տալիս ծնողները:
Continue readingBullying/Բուլիինգ: Ինչպե՞ս վարվել….
Բուլիինգը կոլեկտիվի անդամներից մեկի նկատմամբ ագրեսիվ հետապնդումն է կոլեկտիվի մյուս անդամների, կամ նրանցից մեկի կողմից: Բուլիինգը հատկապես տարածված է դպրոցներում: Հաճախ հրահրողը հենց ուսուցիչն է: Այն կարող է լինել ինչպես ֆիզիկական ճնշման տեսքով, այնպես էլ հոգեբանական:
Continue reading